Energie(transitie)

(Duurzame) energie en infrastructuur

Op deze pagina vindt u actuele plannen van Rijk, provincie en regio op een rij. Dat zijn er veel, en er komen geregeld nieuwe plannen bij.

De energietransitie is de overgang van het gebruik van fossiele energie naar het gebruik van hernieuwbare (duurzame) bronnen. De belangrijkste hernieuwbare bronnen in Nederland zijn wind en zon: die raken niet op. Fossiele bronnen als aardgas en aardolie wel. De voorraad daarvan is eindig. De verbranding van fossiele bronnen leidt bovendien tot uitstoot van broeikasgassen en daarmee tot opwarming van de aarde.

De Nederlandse regering heeft met veel bedrijven en organisaties afspraken gemaakt om die opwarming tegen te gaan. Die afspraken zijn in 2019 vastgelegd in het Nederlandse Klimaatakkoord. Dat is een uitwerking van het wereldwijde Klimaatakkoord van Parijs, uit 2015.

Bekijk plannen per niveau

De gemeente Hollands Kroon werkt actief aan uitvoering van het Klimaatakkoord. Samen met inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties maken we plannen en voeren we die uit. Hoe kunt u uw huis isoleren? Kunt u subsidie krijgen als u uw huis of uw buurt wilt verduurzamen? Hoe dan?

Op de website Duurzaam.HollandsKroon.nl is daar veel praktische informatie over te vinden. Daarnaast werkt de gemeente samen met Duurzaam Bouwloket. Duurzaam Bouwloket helpt woningeigenaren met gratis en onafhankelijk advies over het energiezuinig, comfortabel en aardgasvrij maken de woning.    

In Hollands Kroon hebben we ook te maken met de plannen voor energietransitie van de Rijksoverheid, de provincie en de regio. Voor uitbreiding en verzwaring van het elektriciteitsnet bijvoorbeeld, zoals door de aanleg van nieuwe hoogspanningsverbindingen. Op de volgende pagina’s vindt u actuele plannen van Rijkprovincie en regio op een rij. Dat zijn er veel, en er komen geregeld nieuwe plannen bij. Op haar eigen website houdt de gemeente Hollands Kroon alle ontwikkelingen bij.

De Rijksoverheid maakt de plannen die van landelijk belang zijn, en besluit daar ook over. Denk aan de aanleg en uitbreiding van het netwerk van hoogspanningsleidingen of meer windmolens op zee. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) heeft daarbij de leiding. EZK werkt daarbij nauw samen met TenneT. Dat bedrijf bouwt, bezit en beheert in opdracht van de Rijksoverheid de hoogspanningsleidingen (ook wel hoofdtransportleidingen) in heel Nederland en een deel van Duitsland. Dit netwerk van hoogspanningsleidingen vervoert de elektriciteit door het land. Ongeveer zoals de rijkswegen autoverkeer en vrachtverkeer door het land leiden.

MIEK

De Rijksoverheid maakt elke twee jaar een Meerjaren Investeringsprogramma Energie en Klimaat (MIEK). Daarin staat hoe bestaande plannen vorderen en welke nieuwe plannen op stapel staan. Het MIEK is gebaseerd op de behoeften van zes grote industriegebieden. Voor Noord-Holland is dat het Noordzeekanaalgebied. De zes industriegebieden maken elke twee jaar een zogenoemde Cluster Energie Structuur (CES). In de eerste CES voor het Noordzeekanaalgebied (2021) staat dat er behoefte is aan een hoogspanningsverbinding tussen het Noordzeekanaalgebied en Noord-Holland Noord.

rijtje 380
Zware 380 kV-verbindingen domineren het landschap vanaf enige afstand. Hier zien we de langste hoogspanningslijn van de Benelux, de 380 kV-lijn Zwolle-Meeden ter hoogte van Holsloot. De masten zijn allemaal tussen 54 en 60 meter hoog en de circuits zijn ontworpen op nominaal 2635 MVA transportcapaciteit. Let ook op de 110 kV-circuits aan de onderste traversen. Deze zogeheten meelifters zijn bedoeld voor lokaal gebruik. Bron: https://www.hoogspanningsnet.com/hetnet/380kv/

Hoogspanning 380 kilovolt (kV)

Daarbij gaat het om hoogspanningsleidingen van 380 kilovolt (380 kV). De leidingen worden verbonden met hoogspanningsmasten van 50 tot 60 meter hoogte. Het zijn de grootste en hoogste hoogspanningsmasten die in Nederland bestaan.

In Noord-Holland Noord zijn deze 380 kV-verbindingen er nog niet. Deze afbeelding bevat de kaart van 380 kV verbindingen in Nederland.

NL_380-schematisch
De hoogspanningslijnen van 380 kilovolt vormen de snelwegen van het hoogspanningsnet. Bron: https://www.hoogspanningsnet.com/hetnet/380kv/

Kennisgeving 1 juni 2023 Ministerie van EZK

Het ministerie van EZK heeft op 1 juni 2023 bekendgemaakt deze 380 kV hoogspanningsverbinding te willen aanleggen. De omgeving van Middenmeer is daarvoor het eindpunt. Waar de verbinding komt wordt nog onderzocht. EZK heeft alleen een “zoekgebied” hiervoor aangewezen.

Wind op zee (VAWOZ)

Eerder al, in maart 2023, kondigde het ministerie van EZK aan onderzoek te gaan doen naar de beste plaats om energie aan land te brengen die wordt opgewekt door windmolens op de Noordzee. Het officiële voornemen daarvoor is bekend gemaakt onder de naam Programma Verbindingen Aanlanding Wind Op Zee (VAWOZ) 2031-2040. De omgeving van Middenmeer in Hollands Kroon is in dit programma aangewezen als mogelijke plek waar deze stroom via een ondergrondse elektriciteitskabel aan land kan komen. Maar het ministerie kijkt ook naar andere locaties in de Kop van Noord-Holland en Nederland. Via een nieuw te bouwen hoogspanningsstation kan deze stroom worden aangesloten op het landelijke elektriciteitsnet.

De twaalf provincies maken hun eigen provinciaal Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat (pMIEK). Zij doen dat in 2023 voor het eerst. Zo’n meerjarenprogramma gaat over het middenspanningsnet voor elektriciteit. En ook over regionale verbindingen voor andere energiedragers, zoals gassen en warmte.

De provincie beslist over elektriciteitsverbindingen die niet tot het landelijke hoogspanningsnet behoren. Daarbij werkt de provincie nauw samen met het Rijk, en met de eigenaren en beheerders van regionale netwerken voor elektriciteit, gas en warmte. In Noord-Holland Noord is Liander de regionale beheerder van de netwerken voor gas en elektriciteit. Inwoners en bedrijven in Noord-Holland zijn aangesloten op het netwerk van Liander. De energie zelf nemen ze af van een andere bedrijven. Die vervoeren hun energie via het netwerk van Liander.

De provincie Noord-Holland maakte in maart 2023 haar provinciale Meerjaren Investeringsprogramma Energie en Klimaat bekend. Dat heeft de provincie aangeboden aan de minister van Energie en Klimaat. Het pMIEK van Noord-Holland bouwde voort op de Concept Energievisie Noord-Holland Noord, van oktober 2022.

Gemeenten en provincies werken ook aan gezamenlijke plannen voor energietransitie. Dat doen zij in regionaal verband.

Nederland is hiervoor opgedeeld in 30 energieregio’s. Hollands Kroon maakt deel uit van de energieregio Noord-Holland Noord. Daarin werken veertien gemeenten samen met de provincie, de waterschappen, netbeheerder en bedrijven en organisaties. Elke energieregio maakt een zogenoemde Regionale Energiestrategie (RES). De energieregio’s hebben in 2021 hun eerste RES vastgesteld. Ook Noord-Holland Noord.  

In hun RES geven de energieregio’s aan op welke plekken zij het opwekken van energie uit wind en zon mogelijk willen maken. Opgeteld moeten zij in 2030 zorgen voor 35 terawattuur (TWh) duurzame energie. Om de gedachten te bepalen: Nederland gebruikt jaarlijks ongeveer 120 terawattuur volgens gegevens van het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS).

Veelgestelde vragen over Energie(transitie)

De energietransitie is de overgang van het gebruik van fossiele energie naar het gebruik van hernieuwbare (duurzame) bronnen. De belangrijkste hernieuwbare bronnen in Nederland zijn wind en zon: die raken niet op. Fossiele bronnen als aardgas en aardolie wel. De voorraad daarvan is eindig. De verbranding van fossiele bronnen leidt bovendien tot uitstoot van broeikasgassen en daarmee tot opwarming van de aarde. De Nederlandse regering heeft met veel bedrijven en organisaties afspraken gemaakt om die opwarming tegen te gaan. Die afspraken zijn in 2019 vastgelegd in het Nederlandse Klimaatakkoord. Dat is een uitwerking van het wereldwijde Klimaatakkoord van Parijs, uit 2015.

Een terawattuur is een rekeneenheid voor het gebruik van elektriciteit. Eén terawattuur is een miljard kilowattuur. Een kilowattuur is de gebruikelijke rekeneenheid voor het gebruik van elektriciteit in huishouden. Een Nederlands huishouden gebruikt gemiddeld 3.500 kilowattuur.

Wikipedia biedt een handige tabel voor de betekenis van begrippen als kilowattuur, megawattuur en terawattuur.

Op ons platform denkmee.hollandskroon.nl kunt u meedenken, meepraten, vragen stellen en ideeën achterlaten.

Het college van burgemeester en wethouders van Hollands Kroon erkent de noodzaak van de energietransitie. B&W hebben het Rijk en de provincie Noord-Holland geschreven actief te willen meedenken en meepraten over plannen hiervoor. Het college vraagt om een goede onderbouwing van deze plannen, en om goede informatie erover. Want de gevolgen voor inwoners kunnen groot zijn. De gemeente vindt het daarom belangrijk om goed uit te leggen waarom maatregelen nodig zijn. En de gemeente zoekt naar mogelijkheden om de nadelen van maatregelen te verzachten. Bijvoorbeeld als het gaat om de inpassing van gebouwen en leidingen in het landschap.

Het college heeft een bestuurlijke reactie gegeven op de Concept Energievisie van de provincie Noord-Holland.

B&W hebben ook een officiële zienswijze ingediend op het voornemen van EZK te onderzoeken waar windenergie die op zee wordt opgewekt het best aan land kan worden gebracht. Deze zienswijze heeft Hollands Kroon samen met de gemeenten Den Helder, Schagen en Texel ondertekend.

De energieregio Noord-Holland Noord heeft in haar eerste RES aangegeven in 2030 te kunnen zorgen voor 3,6 TWh. Daarmee behoort Noord-Holland Noord tot de regio’s die de meeste energie opwekken uit zon en wind.

Van die 3,6 TWh is 2,1 al gerealiseerd bij de vaststelling van de RES in juni 2021. Voor de overige 1,5 TWh zijn zoekgebieden aangewezen, of al concrete plannen gemaakt. Op de website van de energieregio’s Noord-Holland Noord en Noord-Holland Zuid is daar meer over te lezen.