Naamskeuze kinderen
Ouders mogen zelf kiezen welke achternaam hun eerste kind krijgt: de naam van de moeder of van de vader. De naamskeuze kan alleen bij het eerste kind. Alle volgende kinderen in het gezin krijgen automatisch de achternaam die het eerste kind heeft gekregen.
Let op
Wetsvoorstel dubbele achternaam
In het huidige naamrecht moeten ouders kiezen tussen de naam van de ene ouder of de andere ouder. Het komt steeds vaker voor dat ouders hun kind een dubbele achternaam willen geven. De wet zou dus eigenlijk moeten worden aangepast. Inmiddels is er een wetsvoorstel die dit mogelijk moet maken.
Als het over enige tijd mogelijk is om pasgeboren baby's een dubbele achternaam te geven, moet dat ook worden toegestaan bij jonge kinderen. Minister Weerwind voor Rechtsbescherming heeft daarvoor een wijzigingsvoorstel naar de Tweede Kamer gestuurd.
Sinds vorig jaar ligt er een wetsvoorstel om ouders de mogelijkheid te geven om hun kinderen de achternamen van allebei de ouders te geven. De Tweede en Eerste Kamer moeten er nog mee akkoord gaan. Maar veel ouders hebben al laten weten dat ze het jammer vinden dat de wet alleen voor pasgeborenen geldt.
Kinderen die nu -voor de inwerkingtreding van de wet- geboren worden, komen er niet voor in aanmerking. Dat zou kunnen betekenen dat kinderen in hetzelfde gezin een verschillende achternaam krijgen. Om dat te voorkomen komt er nu een overgangsregeling in de wet.
Wens is groot
"De wens van veel ouders om de kinderen in hun gezin een dubbele naam te geven is groot", zegt Weerwind. "Met deze overgangsregeling geven we daar gehoor aan."
Voor ieder kind dat op of na 29 januari 2019 geboren is, krijgen ouders de mogelijkheid om na de inwerkingtreding van de wet alsnog een naamsverandering aan te vragen. Daarvoor kunnen ze dan gewoon naar de burgerlijke stand van de gemeente. De regeling blijft geldig tot een jaar na de inwerkingtreding van de wet. Er kan alleen gebruik van worden gemaakt als beide ouders het willen en met een gezamenlijke verklaring komen. Gebeurt dat niet, dan houdt het kind de oorspronkelijke achternaam.
Voor de datum van 29 januari 2019 is gekozen, omdat er toen een motie van D66 werd aangenomen, waarin het kabinet werd opgeroepen om de dubbele achternaam voor kinderen mogelijk te maken.
Weerwind wil de kinderen maximaal twee achternamen geven zonder koppelteken, dus bijvoorbeeld De Jong Van Vliet of Van Vliet De Jong. Uitzondering zijn kinderen van wie een van de ouders, of allebei, al een dubbele naam hebben, zoals Van Bergen Henegouwen of Korthals Altes. Die dubbele namen worden als enkelvoudige achternaam gezien. Dus die ouders mogen hun kinderen Korthals Altes Van Bergen Henegouwen als achternaam geven.
Inwerkingtreding
Op een bij koninklijk besluit te bepalen tijdstip dat voor de verschillende artikelen of onderdelen daarvan verschillend kan worden vastgesteld.
Aanpak
Beide ouders moeten in persoon verschijnen. Neem allebei een geldig identiteitsbewijs mee.
Voorwaarden
Een akte van naamskeuze laten opmaken door een ambtenaar van de burgerlijke stand kan alleen als het kind de Nederlandse nationaliteit heeft. Heeft het kind de nationaliteit van een ander land? Dan wordt er gekeken naar wat het namenrecht van dat land over naamskeuze zegt.
Getrouwde of geregistreerde ouders (van verschillend geslacht, heterostellen)
Uw kind krijgt automatisch de achternaam van de vader. U kunt ook kiezen voor de achternaam van de moeder. U moet dan samen naar de ambtenaar van de burgerlijke stand. Daar geeft u aan de naam van de moeder te kiezen. U kunt dit doen vóór de geboorte of bij de geboorteaangifte.
Ongetrouwde ouders (van verschillend geslacht, heterostellen)
Uw kind krijgt automatisch de naam van de moeder. Wilt u dat het kind de achternaam van de vader krijgt, dan moet hij het kind erkennen. De keuze voor de achternaam van het kind vindt plaats bij de erkenning. U moet hiervoor beiden in persoon verschijnen voor de ambtenaar van de burgerlijke stand. Wij adviseren u om de erkenning te regelen vóór de geboorte, maar het kan ook op een later moment na de geboorte.
Ouders van hetzelfde geslacht (twee mannen)
Adopteert u met een andere man een kind? Dan kunt u de achternaam van één van u beiden kiezen. Voorwaarde is wel, dat het uw eerste kind is. Als dat niet het geval is, krijgt het kind dezelfde naam als de andere kinderen. De naamskeuze vindt plaats ter gelegenheid van de adoptie bij de rechter.
Ouders van hetzelfde geslacht (twee vrouwen)
Als twee getrouwde vrouwen of geregistreerde vrouwen een kind krijgen geldt het volgende:
De moeder wordt zwanger door een onbekende donor in de zin van de Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting. Het kind krijgt de naam van de duomoeder. Maar alleen als de moeder automatisch juridisch ouder wordt bij de geboorte. Ze kunnen ervoor kiezen dat het kind de naam van de biologische moeder krijgt.
De moeder wordt zwanger door een bekende donor en de duomoeder erkent het kind. Het kind krijgt de naam van de biologische moeder. Via naamskeuze is het mogelijk dat het kind de naam van de duomoeder krijgt.
Kosten
Aan de keuze van de achternaam zijn geen kosten verbonden.